17.01.2018

Hulp bij zelfdoding in de psychiatrie; to be continued…

In december publiceerden Eric Ettema en ik een artikel (zie eerdere posts), waarin we een evaluatie presenteerden van de onderwijsmodule ‘Hulp bij zelfdoding in de psychiatrie; morele competenties’, ontwikkeld door het VUmc, afdeling metamedica, in samenwerking met de NVvP. Ons artikel is te lezen in Tijdschrift voor Gezondheidszorg en Ethiek (TGE).

In die cursus, maar ook in alle andere contacten die ik met psychiaters had over dit thema, bleek maar weer dat zowel psychiaters die wel bereid zijn uit te voeren, als psychiaters die dat niet bereid zijn (vanwege gewetensbezwaren, principiële overwegingen, of uit handelingsverlegenheid) aan de slag moeten als ze een verzoek krijgen. Aan de slag met hoe goed om te gaan met de zorgvuldigheidscriteria (zelf door ze te toetsen, of derden te faciliteren dat goed te doen), aan de slag met afstemming (door behalve het verzoek ook de rest van de behandeling goed over te dragen, of juist die behandelrelatie in stand te houden en zich te committeren aan een goed vervolg) en aan de slag met een goed levenseinde (door naasten te begeleiden, of te faciliteren in de uitvoering bijvoorbeeld). Maar voordat men op een goede manier aan de slag kan, is dat bewustwordingsproces van de psychiater, namelijk: ‘ga ik nu wel of niet me inlaten met een dergelijke traject’ essentieel. [Meer weten…]

29.12.2017

Euthanasie en hulp bij zelfdoding in de psychiatrie: een onderwijsmodule

Deze maand verschenen in Tijdschrift voor Gezondheidszorg en Ethiek: een artikel van Eric Ettema en mijzelf over de onderwijsmodule die wij maakten in samenwerking met de NVvP en ZonMW over euthanasie en hulp bij zelfdoding in de psychiatrie. Bij Emergis draaide deze cursus met succes en volgende maand gaan cursus 2 en 3 van start. Zie bijvoorbeeld hier.

06.12.2017

Bijwerkingen van wilsbekwaamheidsbeoordelingen

Verschenen: Wilsbekwaamheid in de medische praktijk onder redactie van psychiaters Hein en Hondius. Met een hoofdstuk door Sander Welie en mijzelf over de bijwerkingen van de wilsbekwaamheidsbeoordeling. Het is een mooi en volledig boek, met aandacht voor hele praktische zaken, handvaten voor beoordeling, maar ook filosofische kwesties als de vrije wil. Een aanrader!

03.11.2017

De impasse die ADHD heet

Deze week online, en volgende week in druk: mijn reactie op een artikel over ADHD bij volwassenen. Ik zet uit een dat er twee extremen te ontdekken zijn als het gaat om het psychiatrisch ziekte-begrip: ziekte als biologisch dysfunctie en ziekte als sociaal construct met een indeling (classificatie-systeem) bedacht door mensen. De meeste psychiaters zitten (gelukkig) op een spectrum ergens tussen deze twee uiterste. Ik betoog dat een extremistische visie waarbij men zich vastbijt in één van de extremen voorbij gaat aan de daadwerkelijke problematiek die mensen met het ‘label’ ADHD en hun naasten ervaren.

02.09.2017

Beneficial coercion in psychiatry?

Na een radiostilte van enkele maanden zullen er de komende maanden verschillende stukken van mijn hand verschijnen. Als eerste is daar een hoofdstuk in het boek ‘Beneficial coercion in psychiatry?‘ onder redactie van Gather, Henking, Nossek en Vollmann. Samen met Guy Widdershoven en Yolande Voskes werkte ik aan een hoofdstuk over wilsbekwaamheid bij chronische psychiatrische patienten. Het is een uitwerking van een casus uit mijn proefschrift over wilsbekwaamheid bij OCD. Het hoofdstuk past in het geheel van het boek, dat handelt over de achtergronden, uitgangspunten en uitdagingen van dwang en drang in de psychiatrie.

03.05.2017

Onrust over melancholie

Zo juist verschenen op De Jonge Psychiater: een essay van mij over het essay van Joke Hermsen in het kader van de Maand van de Filosofie. Met dank aan Annelies Claeys voor het kritisch meelezen.

09.12.2016

Gewoon

De psychiater is een gewone medisch specialist. Met dat uitgangspunt schreef ik een stuk in Medisch Contact. Ik schreef er al eerder over, onder andere voor De Jonge Psychiater en in een online-artikel. Reacties welkom! En vult u vooral ook de poll in.

27.11.2016

Praktische wijsheid

In Medisch Contact recent een bijdrage over ‘praktische wijsheid’, een term die een waardevolle aanvulling kan zijn in het vocabulaire om te beschrijven wat een goede (huis)arts is of wat goede (huisartsen)zorg is. Inderdaad een prachtige term die de gelaagdheid van vaardigheden van medici aangeeft. Het gaat niet alleen om de Aristoteliaanse sophia (wijsheid als in kennis), maar ook om phronesis (wijsheid als in vaardigheid). Het gaat om de kunst om te ontdekken wat in een specifieke situatie, gegeven die bepaalde context het beste is om te doen. Wij (mijn (co-)promotoren en ik) gebruikten de term om in een artikel voor het Journal of Medical Ethics (BMJ) te bespreken wat psychiaters nodig hebben om op een goede wijze om te gaan met (vermoedens van) wilsonbekwaamheid bij mensen met een dwangstoornis. Prachtig vocabulaire dus, maar nieuw, nee, dat is het niet.

09.10.2016

Weer een nieuw TGE

Het nieuwe Tijdschrift voor Gezondheidszorg en Ethiek is uit, een thema-nummer over de “Moraal van digitaal” over e-health en digitale innovatie in de zorg. En verder een bespreking van mijn hand van het boek “Goede GGZ” van Delespaul, van Os en anderen.

10.06.2016

Classificeren is niet voor dummies

In Tijdschrift voor Psychiatrie nummer 6: de discussie tussen mijzelf en de hoogleraren Hengeveld en Beekman gaat verder. Over classificeren, dummies, de tijdsduur van een psychiatrisch onderzoek en tuchtcolleges…

05.06.2016

Nieuwe publicatie

J Med Ethics. 2016 May 10. pii: medethics-2014-102575. doi: 10.1136/medethics-2014-102575. [Epub ahead of print]

Competence in chronic mental illness: the relevance of practical wisdom.
Widdershoven GA, Ruissen A, van Balkom AJ, Meynen G.
Author information

Abstract
The concept of competence is central to healthcare because informed consent can only be obtained from a competent patient. [Meer weten…]

13.05.2016

Waar is de iatros?

In het Tijdschrift voor Psychiatrie een reactie van mij op twee artikelen uit het maart-nummer. Met heel vriendelijk commentaar van de auteurs. 

Update: op LinkedIn ontstaat een interessante discussie. Ik ontgrendel de commentaar-mogelijkheid alhier; u bent van harte uitgenodigd ook hier (verder) te discussiëren.

17.04.2016

Andere publicaties

Een blog op www.dwang.eu van begin dit jaar: Waar een wil is, is een (om)weg?!

En een publicatie op www.dejongepsychiater.nl, van vorige maand: Jansen Steur en de psychiatrie

14.04.2016

Diagnostiek, classificatie en indicatiestelling

Vandaag al op de site van Tijdschrift voor Psychiatrie en morgen in gedrukte vorm: mijn reactie op de richtlijn Psychiatrische Diagnostiek van de NVvP. En hier op Amedea, bij het thema positionering van de psychiater een verdiepend stuk over de trias diagnostiek, classificatie en indicatiestelling.

Lees meer…

04.04.2016

Dwang

Ik volg met interesse de website dwang.eu. Een tijdje geleden mocht ik zelf een bijdrage leveren; daarvoor herschreef ik het voorwoord van mijn proefschrift. De site is nu gestart met een lijst van behandelaren, waar ik me ook maar voor aangemeld heb. Ik heb er een beetje een dubbel gevoel bij: een dergelijke lijst op een dergelijke site impliceert iets van een kwaliteitskeurmerk in zich te hebben. De makers van de site streven daar overigens niet naar, en de bekwaamheid van de behandelaar wordt door de behandelaar zelf beoordeeld.